Bir varlığın ya da kavramın ne olduğunu ya da kim olduğunu
belirtmeye yarayan düşünceyi geliştirme yoluna tanımlama denir. “...
nedir?” ya da “... kimdir?” sorularının yanıtı tanım cümlesini verir.
Düşünceyi Geliştirme Yollarından Tanımlamaya Örnekler
Örnek 1: Güncel bir konu hakkında bir yazarın kişisel
görüşlerini kanıtlara başvurmadan anlattığı yazı türüne fıkra denir.
Fıkrada yazar görüşlerini samimi bir dille aktarır ve öznel anlatıma başvurur.
Yukarıdaki metinde “Fıkra nedir?” sorusuna yanıt
aldığımız için bu metinde düşünceyi geliştirme yollarından tanımlama kullanılmıştır.
Örnek 2: İnsanlar günlük yaşamlarını hava
olaylarına ilişkin tahminleri öğrenerek plânlarlar. İnsanlar hava olaylarına
ilişkin tahminleri ise meteoroloji biliminden yararlanarak öğrenirler. Meteoroloji;
hava olaylarında meydana gelen değişimleri, hava olaylarının canlılar ve dünya
açısından doğuracağı sonuçları araştıran, iklim türlerini araştırıp hava durumu
tahminlerinde bulunan bilim dalıdır.
Yukarıdaki metinde “Meteoroloji nedir?” sorusuna
yanıt aldığımız için bu metinde düşünceyi geliştirme yollarından
tanımlamanın kullanıldığını söyleyebiliriz.
Örnek 3: Dünyanın farklı bölgelerinde birbirinden
farklı iklim tipleri vardır. Bu iklim tiplerini inceleyen bir bilim dalı da
vardır. Kısaca iklim bilimi olarak da tanımlayabileceğimiz klimatoloji; yeryüzünde
görülen başlıca iklim tiplerini, iklimlerin oluşum nedenlerini, özelliklerini
ve insan yaşamı üzerine olan etkilerini inceleyen bilim dalıdır.
Yukarıdaki metinde “Klimatoloji nedir?” sorusunun
yanıtı vardır. Dolayısıyla bu metinde tanımlama yöntemi kullanılmıştır.
