Bir yazıda anlatılanların daha anlaşılır olması amacıyla konuyla ilgili örnekler verilmesine örnekleme ya da örneklendirme denir. Örneklemede amaç, soyut düşüncelerin somutlaştırılması ve anlatılanların akıldaki kalıcılığını sağlamaktır.
Düşünceyi Geliştirme Yollarından Örnekleme ile İlgili Örnek Metinler
-Fiziğin
hayatımızın içinde ve her anında olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Günlük
hayatta yapılan tüm hareketleri fizik kurallarıyla açıklamamız mümkün. Oyun
parkındaki bir tahterevalliyi düşünelim. Tahterevalliye eşit ağırlıktaki
kişiler binerse tahterevalli dengede durur. Farklı ağırlıktaki kişiler binerse
ağır olan kişinin bulunduğu uç aşağı iner. Bir de günlük hayattan basit bir
örnek: Bir cismi havadan yere doğru bıraktığımızda o cisim yer çekiminin
etkisiyle yere düşer.
Yukarıdaki
metinde fiziğin hayatımızın her anında bizimle olduğu tahterevalli ve yer
çekimi örnekleriyle daha anlaşılır hâle getirilmeye çalışılmıştır.
-Kitap okumak
bir hayat tarzıdır. Bunu sadece kitap kurtları bilir. Kitap okumak aslında
tatlı bir bağımlılıktır. İnsanlar bu tatlı bağımlılığı çeşitli şekillerde bize
gösterirler. Toplu ulaşım araçlarında kitap okuma, gittiği her yere çantasında
kitabıyla gitme, bulduğu en küçük boş bir anı kitap okuyarak değerlendirme bu
tatlı bağımlılığı tüm hücrelerinde barındıran kişilerin yaptığı davranışlardan
bazılarıdır.
Yazar, bu
metinde okuma eylemini “tatlı bir bağımlılık” olarak tanımlamış ve bu
bağımlılığı örneklerle daha anlaşılır hâle getirmeye çalışmıştır.
-Edebiyatta
milli kaynaklara dönüldüğü, dilde sadeleşmeye gidildiği, aruz ölçüsünün yerine
hece ölçüsünün kullanıldığı Milli Edebiyat Dönemi'nde bazı sanatçılar ortaya
koydukları eserlerle edebiyatımızda kalıcı olmayı başarmışlardır. Ömer
Seyfettin, Yahya Kemal, Ziya Gökalp, Yakup Kadri, Halide Edip, Mehmet Emin
Yurdakul bu isimlerden bazılarıdır.
Bu metinde Milli
Edebiyat Dönemi’nde verdikleri eserlerle edebiyatımızda kalıcı olmayı başaran
isimlere örnekler verilmiştir.
-Bir kişi,
durum ya da olayla ilgili yeterli bilgi edinmeden geliştirilen tutumlara ön
yargı denir. “Bu çocuk bu proje ödevini yapamaz.” diyen biri proje ödevini
yapacak kişiye karşı ön yargılıdır. Çünkü daha proje ödevinin yapılmasına bile
başlanmamıştır ve bu cümleyi kuran kişi bu konuda yeterli bilgiye sahip olmadan
konuşmuştur.
Bu metinde ön
yargı kavramının tanımı yapılmış ve bu kavram bir örnekle somutlaştırılmaya çalışılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder